dinsdag 9 december 2008

Doornroosje

Het verhaal zoals in het ballet Doornroosje/ The Sleeping Beauty opgevoerd door het Nationale Ballet

Er bestaan verschillende varianten van het Doornroosje sprookje. Het Nationale Ballet gebruikt de versie van Perrault en stamt uit het eind van de 17e eeuw.

Lees dit stuk goed door voor 14 januari. Hiermee zal je het balletverhaal beter begrijpen tijdens de voorstelling.

Proloog:

Het Doopfeest
Koning Florestan en zijn vrouw hebben alle feeën uitgenodigd om als peetmoeders aanwezig te zijn bij de doop van hun dochter: prinses Aurora. De fee Carabosse is niet uitgenodigd, want niemand heeft haar de laatste vijftig jaar gezien. Toch komt zij, hevig beledigd, op bezoek, juist als de andere feeën hun geschenken overhandigen. Als doopgeschenk wenst Carabosse dat Aurora zich op zekere dag zal prikken aan de naald van een spinnewiel en ten gevolge daarvan zal overlijden. Gelukkig heeft de Seringenfee nog geen wens gedaan, en zij wendt het onheil af door te wensen dat Aurora niet zal sterven maar honderd jaar zal slapen. De kus van een prins zal haar doen ontwaken.



Carbosse in de balletvoorstelling

Eerste bedrijf:

De betovering
Prinses Aurora viert haar zestiende verjaardag. Vier prinsen dingen naar haar hand. Te midden van het feestgevoel ontwaart Aurora plotseling een oude vrouw aan een spinnewiel, een voorwerp dat de koning in zijn koninkrijk verboden had om aan de verwensing van Carabosse te ontkomen. Aurora is zo bekoord door het spinnewiel dat de oude vrouw haar de spoel aanreikt, waarna Aurora met de spoel in haar armen danst. Plotseling prikt ze zich in haar vinger en valt neer. De koning en koningin zijn volkomen van streek en de oude vrouw wordt weggevoerd naar de gevangenis. Dan verschijnt Carabosse triomfantelijk, zich erover verheugend dat haar verwensing is uitgekomen, maar net als zij wil verdwijnen, komt de Seringenfee ten tonele om haar wens in vervulling te laten gaan. Ze brengt met een toverformule het hele hof in slaap en op haar teken overwoekert het woud het paleis.

Tweede bedrijf:

Het visioen
Honderd jaar later houdt prins Florimund in datzelfde woud een jachtfestijn. Hij draagt zijn hovelingen op zich om de jacht te bekommeren en blijft dan alleen achter, dromend van zijn ideaalbeeld van een romantische liefde. Plotseling verschijnt de Seringenfee, die hem in een visioen de Schone Slaapster laat zien; en de Seringenfee gebiedt deze verschijning vervolgens om met de prins te dansen. Als het visioen verdwijnt, smeekt de prins de Seringenfee om hem naar de plaats te brengen waar prinses Aurora slaapt, waarna de Seringenfee hem begeleidt naar het door bossen overwoekerde paleis. Hij betreedt het gebouw, vindt Aurora en wekt haar met een kus.

Derde bedrijf:

Het huwelijksfeest
Sprookjesfiguren komen naar het huwelijksfeest van prins Florimund en prinses Aurora. Zij brengen aan de bruid en bruidegom, en alle aanwezigen verenigen zich in een groot dansfestijn. In de slotscène verschijnt de Seringenfee om het huwelijk te zegenen.

(uit boekje van Nationale Ballet)


Vergelijking met het Disney sprookje

De balletmuziek van Tsjaikovsky is ook gebruikt voor de tekenfilm Sleeping Beauty van Walt Disney uit 1958. De muziek is deels van tekst voorzien. In het nederlands klinkt dat als: "Ik ken jou, ooit heb ik jou in mijn droom ontmoet." In de film heet de prinses net als in het ballet Aurora, maar de prins heet Philip. De film is ook gebaseerd op het sprookje van Perrault, maar Disney past het hier en daar wel wat aan naar zijn zin.

Zo speelt het verhaal zich af in de 14e eeuw, en de drie feeën heeten: Flora, Fauna en Mooiweertje. De boze fee heet Malafide en niet Carabosse. De derde goede fee wenst dat Aurora zal ontwaken door een liefdeskus en niet 100 jaar zal slapen. Niet alleen worden alle spinnewielen verboden, Aurora groeit ook bij de feeën op, incognito als boerenmeisje. Haar naam Doornroosje krijgt ze van de feeën. In het bos ontmoet ze prins Philip al, aan wie ze bij de geboorte reeds was uitgehuwelijkt.

Op haar zestiende jaar keert Aurora terug naar haar vaders kasteel, waar ze door de boze fee wordt weggelokt naar een spinnewiel. De prinses prikt zich en valt in slaap. De feeën toveren uit mededogen de rest van het kasteel ook in slaap. Prins Philip is inmiddels in de macht van de boze fee die doornen rond het kasteel van Aurora tovert. De prins wordt bevrijd door de feeën, en vervolgens verslaat hij de boze fee, die zich in een draak had veranderd (dat komt weer uit andere sprookjes). Hierna keert Philip terug naar het kasteel en kust Aurora wakker: haar toverslaap heeft zodoende maar zeer korte tijd geduurd, dus geen 100 jaar. Ook de rest van het kasteel ontwaakt en het huwelijksfeest volgt.

Geen opmerkingen: